strona główna

 

HISTORIA STAREJ WSI

„Nic nie jest tak szlachetne, mocne,

przydatne w życiu jak więź z rodzinną ziemią.

Kto tę więź posiadł, zaopatrzył się na całe życie.”

Położenie Starej Wsi

          Stara Wieś to miejscowość leżąca w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim,w gminie Limanowa. Od północy graniczy z miastem Limanowa, od wschodu z Siekierczyną, od południa z Roztoką, należącą do gminy Łukowica, a od zachodu ze Słopnicami należącymi do gminy Tymbark, zaś od północnego zachodu z Lipowem.
Przez miejscowość przepływa w kierunku północnym potok Starowiejski. W przysiółku „Pożary” (tam gdzie dawniej była karczma) wpada do niego potok Jabłoniec.

 

 

Historia Starej Wsi

 

       Pierwsze wzmianki o Starej Wsi pochodzą z 1415 roku. W tym czasie miejscowość należała do posiadłości prywatnych .Około 1520r. do rodziny Słupich ze Słupia a następnie możnej rodziny Jordanów herbu Trąba. Wchodziła wtedy wraz z Mordarką, Jabłońcem, Lipowem i Sowlinami w tak zwany „Klucz Limanowski”. Początkowo wieś tę nazywano Szyki. Nazwa miejscowości, przekazy historyczne i nazwiska wymieniane w dawnych źródłach świadczą o tym, że miejscowość była zamieszkiwana przez ludność rdzennie polską. Osadnictwo dotarło tutaj wzdłuż potoku Starowiejskiego.Okolice Limanowej, a więc i Stara Wieś była schronieniem szlachty skłóconej z prawem, na co dowodem miały być popularne w miejscowości nazwiska: Dębski, Wierzycki, Sułkowski, Bugajski itp.
         Od XV wieku tereny te znajdowały się pod wpływem emigrujących tu pasterzy wołoskich, od których ludność przyjęła pasterstwo koszarowe. W okresie przedrozbiorowym  miejscowość była samowystarczalna pod względem gospodarczym. Towarem eksportowanym  były przedmioty drewniane, głównie gonty i wyroby bednarskie, wywożone do Wieliczki i Krakowa.Po I rozbiorze Polski w 1772 roku, okolice Limanowej weszły w granice Cesarstwa Austriackiego. W latach 1831-1834 wieś przeżywała epidemię cholery i zarazę zwierząt, która pochłonęła wiele ludzi i bydła. W I połowie XIX wieku Stara Wieś należała do cyrkułu nowosądeckiego, a od 1856 roku do powiatu limanowskiego.
           W II połowie XIX wieku nastąpiły istotne zmiany w życiu gospodarczym. Zaczęto tu sprowadzać nawozy sztuczne i  maszyny rolnicze. Dopływ gotówki zapewniła emigracja zarobkowa na Węgry, do Prus, Francji i Ameryki. W 1903 roku W Starej Wsi utworzono pierwszą Szkołę Powszechną jako klasę eksponowaną pięcioklasowej Szkoły Ludowej w Limanowej.I wojna światowa ( 1914- 1918 r.)przerwała naukę i spowodowała ruinę gospodarczą miejscowości.
           W listopadzie 1914 roku armia rosyjska zajęła część powiatu limanowskiego, który znajdował się pod zaborem austriackim. W dniu 8 grudnia rozpoczęła się jedna z najkrwawszych bitew – zwana „Bitwa pod Limanową”.Świadkami walk byli mieszkańcy Starej Wsi ponieważ działania wojenne toczyły się na wzgórzach Jabłońca i Golcowa.
            W okresie międzywojennym sytuacja materialna mieszkańców wsi ulegała ciągłemu pogorszeniu. Zwłaszcza w latach 30-stych ludziom brakowało pieniędzy na podstawowe środki do życia. Podczas II wojny światowej (1939- 1945 r.)Stara Wieś znalazła się pod okupacją hitlerowską. Dawny powiat limanowski traktowany był przez Niemców, jako swego rodzaju teren karny. Szczególnie makabryczne formy przybierały tu akcje pacyfikacyjne i egzekucyjne, dokonywane na bezbronnej ludności.Stara Wieś w 1943 roku  była świadkiem rozstrzelania 19 więźniów przywiezionych z krakowskiego więzienia Montelupich ( 20-sty cudem ocalał) oraz egzekucji wykonywanych na Żydach w lesie starowiejskim (Polana Żydowska).Niewymiernie w stosunku do zasobów gospodarczych i zdolności produkcyjnych zwiększały się kontygenty i kontrybucje wojenne powodujące duży głód i skrajną nędzę mieszkańców. Po wyzwoleniu w styczniu 1945roku życie mieszkańców uległo  poprawie. Dokonano powszechnej elektryfikacji wsi, wybudowano nową szkołę, powstały nowe drogi i budynki mieszkalne. Pod względem administracyjnym Stara Wieś należała do powiatu limanowskiego leżącego w województwie krakowskim. W 1975 roku, po reformie administracyjnej państwa, miejscowość znalazła się w granicach województwa nowosądeckiego.
             Obecnie Stara Wieś należy do województwa małopolskiego, powiatu limanowskiego, Gminy Limanowa.