Starożytne miasteczko Kourion

 

Spacerując po starożytnym miasteczku Kourion na Cyprze można wyobrazić sobie jak cudownie żyli tu niegdyś mieszkańcy, których salon wyłożony był kamiennymi mozajkami obrazującymi mieszkańców domu, gdzie znajdował się do domowego użytku basen i łaźnia parowa. Zachowane do dzisiaj ruiny odkrywają przed nami wielkość tego domostwa, z którego okien można było co dzień podziwiać błękit nieba zlewający się z błękitem Morza Śródziemnego, gdzie czasem nie można wyobrazić sobie gdzie jest jego koniec.

 

           

 

Osada została założona prawdopodobnie w XII wieku p.n.e. przez achajskich Greków. Największy okres rozkwitu przeżywało za panowania Rzymian. W V wieku n.e., miasto zostało dwukrotnie zniszczone przez trzęsienia ziemi i nigdy już się nie odbudowało a zniszczenia dopełniły najazdy Arabów w VII wieku.

 

Archeolodzy odkryli tutaj ruiny dawnych budowli. Najciekawsze z nich to rozległe baptysterium z pozostałościami pałacu biskupiego, relikty pochodzącej z V wieku n.e. bazyliki, wzniesiony w II wieku n.e. monumentalny teatr grecko-rzymski, rezydencja Eustoliosa, pozostałości stadionu, zespół kamiennych fontann (Nimfeum), łaźnie rzymskie oraz tzw. Dom Achillesa.

 

 

 

 

Skała Afrodyty

 

Skała Afrodyty owiana legendą zaprasza swoim czarem do siebie tworząc mityczną aurę wokół na małej plaży, pokrytej szarym piaskiem i okrągłymi kamykami gdzie ludzie w jej cieniu zażywają nie tylko kąpieli w błękitnym Morzu Śródziemnym ale również kąpieli słonecznych opalając swoje ciała na złoty kolor w promieniach cypryjskiego słońca. Afrodyta w mitologii greckiej była boginią miłości, piękna, kwiatów, pożądania i płodności. Według greckich mitów to właśnie na tym brzegu cypryjskiej wyspy wyłoniła się z morskiej piany. Podobno gdy zeszła na ląd w miejscach w których dotykała stopami ziemi wyrastały kwiaty a i dzięki niej Cypr często nazywany jest Wyspą Miłości. Legendy też głoszą, że opłynięcie Skały Afrodyty przy blasku księżyca z bliską sercu osobą zapewnia śmiałkom wieczną młodość i miłość.  

 

 

 

Petra Tou Romiou to ta sama skała ale związana z inną legendą, która głosi, że skała pojawiała się dzięki walecznemu wojownikowi Digenisowi Akritasowi zwanym też Romios (Rzymianin), który wściekły na atakujących wyspę saraceńskich piratów rzucił w nich skałą. Cypr wchodził wówczas w skład Cesarstwa Bizantyjskiego a sami bizantyjczycy uważali się za potomków starożytnych Rzymian.

 

 

Średniowieczny zamek obronny w Limassol

 

Zamek został zbudowany przez Guy de Lusignan w 1193 roku na terenie bizantyjskiej fortecy. W obszar zamku włączony był starożytny Kościół St.George, gdzie Ryszard Lwie Serce, król Anglii zawarł swoje małżeństwo z księżniczką Berengaria z Nawarre w 1191. W XIII wieku był wykorzystywany jako więzienie dla zakładników a w 1308 został przekazany w zarządzanie templariuszom. Pod koniec XIV wieku Genueńczycy zdobyli zamek i spalili miasto Limassol. W XV wieku należał natomiast do Mameluków a kiedy Turcy podbili Cypr w 1576 roku, pozostałości zamku włączono do nowych fortyfikacji tureckich. Podziemne komory i pierwsze piętro zostało przekształcone na więzienie, którym był aż do 1950 roku. Od 1950 roku zamek był wykorzystywany jako muzeum archeologiczne a następnie od 1987 r. po renowacji i konserwacji Zamek Limassol stał się Średniowiecznym Muzeum Cypru.

 

Prezentowane są w nim eksponaty datowane od IV do XIX wieku, takie jak przedmioty z brązu, złota czy srebra, kolekcja monet antycznych, średniowieczna ceramika z Włoch, dzieła sztuki islamskiej i wystawa broni. Kwadratowa bryła w niczym nie przypomina nam europejskich zamków nie mniej jednak to zaszczyt spacerować po komnatach zamku i oglądać fantastyczne przedmioty z dawnych epok gdzie historia ma około 1000 lat.

   

 

Stare Miasto Nikozji

Na uwagę zasługuje przede wszystkim tutejsza Starówka, którą otaczają mury obronne z XV w. i są charakterystycznym elementem stolicy Cypru. Weneckie mury obronne są zbudowane w kształcie koła a w nich można zobaczyć trzy bramy zwrócone w kierunku trzech miast, od których pochodzą ich nazwy - Pafos, Kyrenia i Famagusta. Mury wybudowane zostały przez Wenecjan, wzmocnione jedenastoma bastionami w kształcie serca i chronione fosą o szerokości 80 metrów. Zostały one wybudowane z cegły wyrabianej z błota a jedynie ich dolna część została umocniona kamieniami. My przejeżdżaliśmy obok bramy Famagusta, przez którą niegdyś do miasta wjeżdżali kupcy na swoich wielbłądach. Do miasta można było wejść tylko do zmroku. Potem bramy miasta były zamykane i nikt z wędrujących nie mógł ich już przekraczać aż do świtu.

 

Stare Miasto Nikozji zwiedzaliśmy na piechotę od Platia Elefterias czyli Placu Wolności przemieszczając się przez wąską uliczkę pełną kramów i niezliczonych straganów na które zapraszają barwne pamiątki związane z Cyprem.

     

Przechodziliśmy obok kościoła Archangelos Tripiotis i wąskimi uliczkami doszliśmy do ulicy Lidras (Ledra) na końcu której znajduje się przejście graniczne do północnej części miasta. Zobaczyliśmy również meczet Arablar Dżamija, którego struktura różni się nieco od innych meczetów. Wynika to z faktu, że oryginalny budynek był świątynią prawosławną jako Stavros tou Mssirikou. Mieliśmy okazję ujżeć również Pałac Arcybiskupów, chyba najpiękniejszy budynek na naszej drodze pięknie utrzymany z metalowym ogrodzeniem wokół.

     

A obok niego mogliśmy podziwiać urokliwe stare uliczki z niebieskimi oknami i okiennicami przypominającymi nam ,że jesteśmy na Cyprze. 

 

Udało nam się również przejść obok katedra św. Jana. Jest to prawosławna katedra Cypryjskiego Kościoła Prawosławnego wybudowana w 1662 na ruinach średniowiecznego klasztoru benedyktynów. Mimo niewielkich rozmiarów jest to główna świątynia Cypryjskiego Kościoła Prawosławnego gdzie odbywają się intronizacje arcybiskupów Cypru.

 

Wędrówkę po starej części miasta Nikozja zakończyliśmy przed pomnikiem Wolności, który przypomina, że kiedyś Cypr należał również do Brytyjczyków. Pomnik Wolności, stoi na górze jednego z jedenastu bastionów obronnych – bastionu Podocataro. Został wybudowany w 1973 r. ku pamięci tych, którzy walczyli w latach 50-tych przeciwko Brytyjczykom.

 

Nikozja to ostatnie miasto na świecie podzielone na dwie części, gdzie stykają się ze sobą dwa obce państwa, różne kultury i religie. Nie jest tak piękne i zadbane jak Limassol nie mniej jednak warto zobaczyć wiele wiekowych budowli i cudownie wijące się uliczki między tymi wszystkimi zabytkowymi pomnikami historii.

Lofou – kamienna miejscowość

Z powodu tureckich najazdów, mieszkańcy zostali zmuszeni do opuszczenia wybrzeża i przenieśli się do wewnętrznych części wyspy, aby znaleźć schronienie. Położenie wsi był idealne, ponieważ jest ono ukryte w górach. Zostało zbudowane na wzgórzu, na wysokości 780 metrów, otoczone górami z wąskimi i stromymi tarasami. Prawdopodobnie ta wieś została założona pod koniec XII wieku. Chociaż obszar ten musi być zamieszkana od epoki brązu. Fakt ten potwierdzają różne znaleziska archeologiczne, które były rozrzucone po okolicy wsi. Istnieją zapisy historyczne, które podają, że pasterze używali w nocy jaskinie, która znajduje się w pobliżu wsi. W późniejszym czasie budowali baraki, które nazwali "stiathkia", a następnie domy przy użyciu kamieni, a ich dachy zostały wykonane z drewna i błota lub gliny.

     

Lofou została przekształcona w ogromną winnicę w okresie panowania brytyjskiego. Sadzone winorośla zmieniły wieś. Miejscowi mieszkańcy byli również zaangażowani w uprawę zbóż i drzew świętojańskich.

 

Lofou przeszło poważny w tych czasach również poważny kryzys ekonomiczny. Życie rolników stało się naprawdę trudne. Mieszkańcy zostali zmuszeni do sprzedaży swoich nieruchomości. Okres 1946 - 1986 można scharakteryzować jako "błogosławieństwo i przekleństwo" dla Lofou. "Przekleństwo", bo wieś została opuszczona przez mieszkańców i pozostało ich bardzo niewielu. Okres ten jest także "błogosławieństwem" dla wsi, gdyż pozostało w stanie nienaruszonym, bez żadnych istotnych ingerencji w architekturę domów, jako unikatowy przykład tradycyjnej cypryjskiej miejscowości. Dzięki temu dziedzictwo tej tradycyjnej architektonicznej możemy dziś podziwiać. Departament Urbanistyki zachęca do odbudowy domów i zapewnia pomoc finansową dla właścicieli ale domy mają zostać zachowane zgodnie ze szczegółowymi instrukcjami. Wyludniona wioska jest pełna mieszkańców i turystów wczasie specjalnych wydarzeń, takich jak "Palouze Festival" w każdą ostatnią niedzielę września upamiętniającą bohatera Lofou 'Ioannis Stavrianos' i 25 marca w święto Matki Boskiej. Lofou zawsze oferuje chwile tradycyjnej cypryjskiej gościnności odwiedzającym.

 

Spacerując wąską ścieżką do studni możemy napotkać niezliczoną ilość leczniczych roślin oraz usłyszeć każdy szmer natury, która nas w tym miejscu zaskakuje swoja ciszą i oddechem naprawdę świeżego powietrza a ciepłe powietrze zatrzymane między dawnymi tarasami zachęca do wędrówki.

 

 

 

Tradycyjne danie mezzé

 

W Grecji, na Cyprze i na Bałkanach, mezzé to małe dania, zimne lub gorące, pikantne lub słone. Dania z owoców morza, wraz z sałatkami, pieczywem czosnkowym, fasolą, smażonymi warzywami z bakłażanem, smażone lub grillowane sery owcze, kozie lub krowie zwane saganaki

Popularne potrawy mezze obejmują:

- Mutabbal/Babaghanoush– puree z bakłażanu zmieszane z przyprawami
- Hummus – sos z puree z ciecierzycy
-hummus bil-Lahm sos z mięsem
- Falafel - smażone kulki wykonane z ciecierzycy lub fasoli
- Tashi – sos z pasty sezamowej z czosnkiem, solą i sokiem z cytryny z posiekaną pietruszką do dekoracji.
- Icli Kofte - siekane mięso i przyprawy
- Kibbe Nayye - siekane mięso jagnięce, i przyprawy
- Pikantne jagnęce i wołowe kiełbaski

- Ser Halloumi - zazwyczaj w plasterkach,grillowany lub smażony
- Souvlaki – małe kostki mięsa z grilla na patyku
- Stifado - wolno gotowany gulasz wołowy z dużą ilością cebuli, czosnku, pomidorów, cynamonu, pieprzu i octu.
- Afelia - kostka wieprzowiny marynowanej w winie z nasionami kolendry, a następnie duszona
- Lountza - wędzony kawałek schabu, zwykle z grilla.

- Dolma – warzywa: papryka, bakłażan i cukinia faszerowane ryżem, posiekana mięta, sok z cytryny, pieprz i mielone mięso
- Sarma - liście winogron, nadziewane z ryżem, posiekana mięta, sok z cytryny, pieprz, mielone mięso jagnięce
- Jogurt )
- Cacık – sos z jogurtu naturalnego, posiekanego drobno posiekanego ogórka z czosnkiem i listkiem mięty.

 

Przepis na kawę mrożoną Frappe

Do wysokiej szklanki wsypać jedną lub dwie łyżeczki kawy rozpuszczalnej oraz pożądaną ilość cukru. Dodać ok 50 ml zimnej wody i miksować specjalnie do tego celu przeznaczonym mikserem do momentu, gdy zawartość szklanki zamieni się w pianę. Następnie szklankę należy wypełnić kostkami lodu do ¾ wysokości, a resztę uzupełnić mlekiem. W zależności od gustu, część mleka można zastąpić zimną wodą. Frappe jest gotowa do pica, koniecznie przez słomkę.

 

 

                                                                                                                          Szkolny koordynator Maria Kita